Zakelijk reizen binnen Europa: Kies je voor de trein of het vliegtuig?

Welkom reizigers in de wereld van zakelijk reizen binnen Europa! Of je nu een ervaren professional bent die de treinreis als een oase van rust en productiviteit beschouwt, of een doorgewinterde vlieger die van bestemming naar bestemming vliegt, reizen is tegenwoordig een integraal onderdeel van ons leven geworden. Daarom is het belangrijk om bij het plannen van deze reizen rekening te houden met de impact op het milieu en klimaat. Ook bij het maken van een duurzaam mobiliteitsbeleid is het belangrijk om de impact van internationale reizen op te nemen. Hierbij zie je dat de discussie steeds meer oplaait over het nemen van de trein in plaats van het vliegtuig voor bestemmingen in Europa. Daarom wordt het verschil tussen beide in dit blog onder de loep genomen.

Verschil in CO2-uitstoot tussen trein en vliegtuig binnen Europa

Het is algemeen bekend dat de luchtvaart een grote bron van CO2-uitstoot is. Bij het vergelijken van trein- en vliegreizen binnen Europa is het duidelijk dat treinen aanzienlijk minder CO2-uitstoot veroorzaken. Onderzoek toont aan dat je als passagier van een Europese hogesnelheidstrein gemiddeld 18 gram CO2 uitstoot per kilometer. Echter toont datzelfde onderzoek aan dat een passagier van een Airbus 320, het meest gebruikte vliegtuig voor passagiersverkeer binnen Europa, bij een vlucht van 1000 kilometer 270 gram CO2 uitstoot per kilometer. Bij kortere vluchten van 500 kilometer is dit zelfs 340 gram CO2 uitstoot per kilometer. Dit is dus 15 à 20 keer zoveel als reizen met de trein.

Ook toont dit onderzoek aan dat meer dan 50% van de zakelijke vluchten onder de 1000 kilometer zijn en vakantievluchten gemiddeld 30% verder zijn dan zakelijke vluchten. Aangezien de meeste winst te behalen valt bij korte vluchten is het daarom extra belangrijk te focussen op deze korte zakelijke vluchten. Bij deze bestemmingen is het namelijk vaak al makkelijker om een trein te nemen omdat er een goede verbinding is.

Het is daarom goed om bij je volgende zakelijke reis na te denken of het echt nodig is om met het vliegtuig te gaan. Door te kiezen voor de trein in plaats van het vliegtuig, kun je jouw ecologische voetafdruk drastisch verkleinen en bijdragen aan de strijd tegen klimaatverandering.

Verschil in tijd

Het meest gehoorde argument van mensen om voor het vliegtuig te kiezen in plaats van de trein is toch wel het dat het reizen met een vliegtuig het sneller is. Hoewel vliegtuigen over het algemeen sneller zijn dan treinen, is het belangrijk om de totale reistijd in overweging te nemen. Bij vliegreizen moet je vaak vroeg op de luchthaven aanwezig zijn, door beveiligingscontroles gaan, bagage inchecken, eindeloos lopen naar je terminal en wachten totdat je in mag stappen. Treinreizen daarentegen bieden het voordeel van het vertrekken vanuit het treinstation, vaak in het centrum van de stad, waardoor je tijd en gedoe bespaart. Ook kan je vaak 15 minuten van te voren aan komen en kan je zonder enige check zo je trein met bagage en al instappen. Daarnaast heb je tegenwoordig steeds meer opties om nachttreinen te pakken naar verschillende grote steden in Europa waardoor je geen kostbare werktijd overdag verspilt.

Zo doe je ongeveer 10,5 uur over een treinreis van Amsterdam naar Wenen en sta je gelijk in het centrum van de stad. Met het vliegtuig zou dit eerst 30 minuten (trein of auto) naar Schiphol, 1,5 uur van tevoren aanwezig zijn voor check in etc., ongeveer 2 uur vliegen, 20 minuten wachten op bagage en 30 minuten van vliegveld naar het centrum (taxi) reizen zijn. Wat in totaal ongeveer uitkomt op 5 uur reistijd en een hele boel stress. In de trein kan je nadat je ingestapt bent vrijwel meteen je laptop opentrekken en de hele reis werken, eventuele overstappunten daargelaten. Natuurlijk duren treinreizen over het algemeen langer maar het verschil tussen beiden wordt steeds minder. Daarnaast wordt er voortdurend gewerkt aan het verbeteren van de infrastructuur en technologieën om treinreizen binnen Europa nog sneller en efficiënter te maken.

Verschil in kosten van tickets

Wij zijn nou eenmaal Nederlanders en daarom is het natuurlijk ook belangrijk wat het verschil in de kosten is tussen trein- en vliegreizen. En hier zie je dat vliegtickets over het algemeen een stuk goedkoper zijn voor langeafstand reizen dan treintickets. Dit komt door verschillende factoren, waaronder de grote concurrentie tussen luchtvaartmaatschappijen en de prijs van kerosine, welke 3 keer zo goedkoop is als benzine. Bovendien worden vliegtickets soms sterk gesubsidieerd door overheden, waardoor de kosten nog verder worden gedrukt. Dat internationale treintickets vaak duurder zijn is onder andere te wijten aan een versnippert netwerk waarbij nationale belangen voorop staan en een historisch gebrek aan internationale coördinatie. Ook worden spoorwegmaatschappijen geconfronteerd met zware belastingen zoals dat er nog steeds btw betaald wordt op internationale tickets. Dit is bijzonder oneerlijk, omdat de luchtvaartindustrie profiteert van een vrijstelling van deze btw en daarnaast van een vrijstelling op kerosinebelasting.

Echter is er in de afgelopen jaren wel een omslag aan het plaatsvinden en worden vliegtickets langzamerhand steeds duurder en worden sommige internationale treinverbindingen steeds goedkoper. Zo kost een enkele treinreis van elk station in Nederland naar Berlijn tegenwoordig maar 38 euro en ben je met het vliegtuig vaak veel duurder uit. Er is echter nog een lange weg te gaan en zijn er verschillende manieren waarop treintickets aantrekkelijker gemaakt kunnen worden.

Zo zou het naar mijn mening verstandig zijn als er een vliegtaks wordt ingevoerd als extra heffing op vliegtickets en de vrijstelling van belasting op kerosine vervalt, waardoor de kosten van vliegreizen zullen stijgen. De opbrengsten hiervan zouden door overheden gebruikt kunnen worden om subsidies te verstrekken op internationale treinreizen, om de kosten voor reizigers hier te verlagen. Dit kan helpen om de prijsverschillen tussen vlieg- en treintickets nog meer te verkleinen en internationale treinreizen relatief aantrekkelijker te maken.

Greenpeace bracht hier onlangs een onderzoek naar uit (waar overigens ook de CO2 impact van vliegen versus trein wordt getoond).

Overige voordelen van reizen met de trein binnen Europa

Ja, het vliegtuig is vaak sneller, goedkoper en vooral veel vervuilender dan het reizen met de trein. Maar naast de duurzaamheidsvoordelen zijn er nog andere voordelen verbonden aan treinreizen in Europa. Zo bieden treinen vaak comfortabele zitplaatsen, voldoende beenruimte en de mogelijkheid om tijdens de reis te werken of te genieten van het prachtige landschap. Ook heb je bij de nachttreinen een heerlijk bedje waar je languit kan liggen en slapend dichter bij je bestemming komt. Bovendien zijn treinstations vaak centraal gelegen, waardoor je gemakkelijk toegang hebt tot de belangrijkste locaties en je hotel vaak op loopafstand is. Treinreizen kunnen ook stress verminderen, aangezien je geen last hebt van lange wachtrijen op de luchthaven of beperkingen voor bagage. Ook hebben veel mensen met vliegenreizen vaak last dat ze eerst even ergens moeten ‘’landen’’ omdat je opeens op een andere plek bent. Bij treinreizen zie je het landschap aan je voorbij gaan en ben je bewuster hoe je ergens gekomen bent.

Al met al kunnen we concluderen dat zakelijk reizen met de trein binnen Europa een comfortabelere, relaxtere en vooral duurzamere optie is. Door bewust te kiezen voor treinreizen kunnen we genieten van prachtige bestemmingen en tegelijkertijd bijdragen aan het behoud van onze planeet. Dus hopelijk heeft dit blog ervoor gezorgd dat bij het maken van een duurzaam mobileitsbeleid van je bedrijf de trein als eerste optie wordt bekeken met betrekking tot zakelijke reizen in Europa. Zodat we samen een positieve impact kunnen maken op de wereld om ons heen.

Hoe reizen jullie? Laat het hieronder weten.

Dit blog is geschreven door Olaf Meijs. Olaf heeft een passie voor duurzaamheid en lange afstandswandelingen. Een rijbewijs heeft hij niet nodig, hij doet alles met het openbaar vervoer, lopend of op de fiets.